Mijn Vipassana retraite: een 10-daagse bezinningsreis

Tien dagen lang niet praten, geen mobiel, geen toegang tot social media, geen tv, geen internet, geen muziek en geen boeken. Midden in de nacht opstaan om 4.00 uur ’s morgens. Dat is toch niet menselijk zul je denken! Daarboven op ook nog alleen maar vegetarisch eten en 10 uur lang mediteren per dag. Wat een killerschema! Wat blijft er over? Alleen jij en je gedachten. Je zou wel gek moeten zijn om je hier vrijwillig voor op te geven! Toch, of niet? Ben je benieuwd naar mijn Vipassana retraite? Lees dan snel verder!

Wat is Vipassana meditatie en wat kan het mij brengen?

Vipassana betekent ‘de kunst van het leven’ en is een hele oude meditatietechniek uit India. Het is de methode die de Boeddha, Siddharta Gautama gebruikte om tot wijsheid en inzichten te komen. Het is een ‘inzichtmeditatie’. Letterlijk betekent het dingen zien zoals ze werkelijk zijn en niet zoals ze lijken te zijn. Het uiteindelijke doel is om tot zelfrealisatie te komen, ook wel bekend als Nirvana of verlichting.

Meditatie en zelfdiscipline: een stilte retraite van 10 dagen

Vipassana is een vorm van zelftransformatie door zelfobservatie door gebruik van meditatie en zelfdiscipline. Hele strikte zelfdiscipline want de gedragsregels eisen nogal wat van je. Gedurende 10 dagen mag je geen alcohol of drugs gebruiken, geen make-up en sieraden dragen, niet liegen, stelen, doden of aan seksueel vermaak doen. De mannen en vrouwen zijn strikt van elkaar gescheiden, behalve in de meditatiezaal, echter oogcontact wordt ook ontraden! Alles is erop gericht om je niet af te laten leiden van jouw interne proces.

Ben je benieuwd naar hoe het dagschema tijdens een Vipassana retraite eruit ziet?

04:00             wake up call door de gong
04:30-06:30  meditatie op je kamer of in de hal
06:30-08:00  ontbijt
08:00-09:00  groepsmeditatie in de hal (verplicht)
09:00-11:00   meditatie, locatie op aanwijzing van de leraar
11:00-12:00   warme lunch
12:00-13:00   vrije tijd/rusten
13:00-14:30   meditatie op je kamer of in de hal
14:30-15:30   groepsmeditatie in de hal (verplicht)
15:30-17:00   meditatie, locatie op aanwijzing van de leraar
17:00-18:00   thee met fruit
18:00-19:00  groepsmeditatie in de hal (verplicht)
19:00-20:15   lezing van Dhr. S.N. Goenka
20:15-21:00   groepsmeditatie in de hal om de dag af te sluiten (verplicht)
21:00-21:30   mogelijkheid om individueel vragen aan je leraar te stellen
21:30 lichten uit

Wat doet 10 dagen stilte met je?

We stoppen de hele dag ons hoofd vol met alles wat we zien op ons mobiel. Met nieuws, social media, Whatsapps en nog veel meer. Je hoort je eigen gedachten gewoon niet meer. Hoe kun je voelen wat je voelt als je nooit een pauze neemt van alle afleidingen en prikkels?
Als je graag wat meer innerlijke rust zou willen ervaren, dan kan deze meditatie training je daar zeker bij helpen.

Controle over je emoties

In het dagelijkse leven worden we meegesleept door onze gevoelens. Er gebeurt iets en je voelt boosheid, jaloezie, haat, woede of extase. Alle emoties tussen pijn en plezier. De bekende uitersten van verlangen en aversie. Zoveel mensen laten zich leiden door hun emoties en hebben totaal geen controle over hun reacties hierop. Als je graag zou willen leren minder impulsief op externe stimuli te reageren, dan is Vipassana ook geschikt voor jou. Het leert je gemoedelijk te reageren op alle situaties in je leven. Om in balans te blijven, wat er ook gebeurt. Je leert meer in het nu te zijn en de dingen te accepteren zoals ze zijn. Want alle emoties en sensaties in je lichaam en geest komen en gaan. Dat is waar de essentie van deze meditatie om draait. This too shall pass. Ook dit gaat voorbij. Alles is vergankelijk. Het bekende Sanskrit term hiervoor is Anitya.

Mijn ervaring van de Vipassana retraite

Het was een ongelooflijk bijzondere ervaring en ik ben blij dat ik het heb gedaan. Het is een unieke en intense ervaring die ik niet had willen missen in mijn leven. Het is wel een uitdaging, je drijft jezelf fysiek en mentaal tot het uiterste. Dat moet je maar willen en kunnen. Mijn omgeving was supertrots op mij dat ik het de gehele 10 dagen heb gered. Ik vond het ook een hele prestatie van mezelf hoor! Ik heb er bewust voor gekozen om zelf met mijn auto naar deze retraite te gaan in Dilsen-Stokkum in België, in plaats van mij te laten brengen door mijn vriend of familie. Dat was mijn back-up plan, mochten dingen tegenvallen, dan kon ik zo in de auto stappen en weg zijn. Always be prepared!

Maar het viel me reuze mee, de hele exercitie van een 10-daagse stilte retraite. Ik moet zeggen dat ik op de eerste dag van aankomst en registratie wel klaar was voor de stilte. De eerste avond mag je nog met elkaar praten, want de stilteretraite gaat pas later op de avond na het eten in. Na de harde kakofonie van de groep tijdens het eten snakte ik naar een moment van stilte. Toen de gong luidde en daarmee de start van de stilte retraite begon, ervaarde ik het zelfs als een zegen! Don’t get me wrong, ik vind het hartstikke leuk om met mensen te praten en mensen te leren kennen. Af en toe heb ik alleen even tijd en rust nodig om alle indrukken mentaal te verwerken en weer op adem te komen.

Een zware beproeving

Naarmate de dagen vorderden, bemerkte ik wel dat ik de dagen begon af te tellen. Het strakke dagschema en regime begon aan te voelen als een gevangenis. Het werd ook fysiek steeds zwaarder. Je krijgt last van spierpijn en vermoeidheid. Ik had heel erg veel moeite met het wennen aan vroeg naar bed gaan en het vroege opstaan. De nachten waren erg kort. Maar naarmate je lichaam hieraan went en door de lange meditatiesessies overdag, verdween ook de vermoeidheid op den duur. Alsof ik door de urenlange meditatiesessies innerlijk toch ergens tot rust kwam.

Het is wel degelijk een zware beproeving. Er komt van alles naar boven qua emoties, herinneringen en irritaties. Als een ui word je laag voor laag gepeld, waarbij er van alles naar boven komt drijven. Je dringt steeds dieper door in je bewustzijn. Je leert je ego bedwingen. Toen we na 10 dagen stilte eindelijk mochten praten met de andere deelnemers en onze ervaringen uitwisselden, voelde het dan ook geweldig! Alhoewel mijn mond wel stijf en onwennig aanvoelde.

Voor mij lag de uitdaging niet in het ‘niet praten’. Dat was te doen. Het vegetarische eten was ook peanuts voor mij, dat doe ik al 25 jaar. Slechts twee maaltijden per dag eten, daar wen je uiteindelijk ook wel aan want je hebt geen keus! Geen afleiding, dat was mijn struikelblok, althans dat dacht ik. En toen kwam ik er achter hoe moeilijk het is om je te focussen en je te blijven concentreren op het mediteren, zelfs zonder afleidingen! Uiteindelijk heb ik ook dat obstakel overwonnen. Ik heb wijsheden en inzichten verkregen toen ik het niet meer verwachtte en zelfs een glimp van de ultieme realiteit mogen ervaren.

Verlichting

Begrijp me niet verkeerd. Ik wil helemaal niet zeggen dat ik nu verlicht ben. Ik heb voor één seconde mogen ervaren hoe het voelt om de ultieme realiteit te zien en te zijn. Zelfrealisatie noemen ze dat. Dat ik er eigenlijk niet ben. Dat er helemaal geen ‘ik’ is. Het moment waarop je dat inzicht krijgt en het kwartje als het ware valt. Wanneer je niet meer gewaar bent van je lichaam of je gedachten. Omdat ze er niet zijn.

Wanneer ik mijn ogen open doe, ben ik alles. Ik ben de realiteit. Met mijn ogen gesloten en naar binnen gekeerd, besef ik dat ik niets ben. Niet dit lichaam, niet mijn naam, niet wat ik doe, geen enkele van de rollen en labels die wij ons toe-eigenen in dit leven en in onze maatschappij. Er is totale stilte van binnen nodig om dit te kunnen voelen en beseffen. Ik ben alles en ik ben niets tegelijkertijd, daar komt het eigenlijk op neer.

Het is niet in woorden uit te drukken hoe dat voelde. Het is een gewaarzijn. Een aha of Eureka momentje. In that second you get it. Ik begrijp dat het raar over kan komen wat ik hier schrijf, vooral als je helemaal niet bekend bent met mediteren, het Boeddhisme of Advaita Vedanta. Het gaat om de wereld van non-dualiteit te ervaren. Dat alles één is. Maar laat ik hier niet al te diep op ingaan, want dat wordt alleen maar nog verwarrender!

Vipassana retraite: 100% een mentale uitdaging

Lijkt het je wel wat om een Vipassana meditatie challenge aan te gaan met jezelf? Of word je al gek van de gedachte alleen al? Zou je gek worden van zoveel stilte? Sommige mensen kunnen niet functioneren als het stil is en hebben altijd de radio of tv aan. Ze zijn altijd bezig. Zo ken ik er wel een paar. Ik zal geen namen noemen!

Als er een moment van stilte valt, of langer, dan word je geconfronteerd met je eigen gedachten. En je gevoelens, die binnen in je rondkabbelen onder de oppervlakte. Dit is iets wat we liever vermijden. Het is veel gemakkelijker om lekker afleiding te zoeken. Je gedachten de hele dag bezig te houden met je werk, social media of Netflix! Maar zo kom je niet toe aan jezelf, je gevoelens en wie je echt bent. En laten we wel wezen, is dat niet de hamvraag? Waarom zijn we hier? Wie ben ik en wat doe ik hier? Wat is echt en wat is de realiteit?

Grenzen verleggen: niet voor iedereen

Wees wel gewaarschuwd, deze 10-daagse mentale en fysieke beproeving is niet voor iedereen weggelegd. Er zijn verhalen genoeg bekend van mensen die compleet de weg kwijtraken, voortijdig weggaan of zelfs doordraaien. Ook je lichaam moet het maar aankunnen, want er wordt wel van je verwacht: 10 uur lang per dag in kleermakerszit te mediteren. Dit is niet voor iedereen weggelegd, vooral niet als je slechte knieën hebt. Ze maken wel uitzonderingen hoor, als het echt niet gaat (denk aan geblesseerd of zwanger), dan mag je op een stoel plaatsnemen om te mediteren.

Waar kun je dit doen?

Ben je nog niet afgeschrikt? Tegenwoordig is het zelfs hip om een Vipassana retraite te doen. De oprichter van Twitter, Jack Dorsey heeft inmiddels drie keer de 10-daagse training achter de rug. Wat hij erover zegt? ‘Het blijft het moeilijkste en beste wat ik voor mezelf doe.’

Er zijn diverse locaties in Nederland en België waar je een Vipassana meditatie van 10 dagen kunt volgen. Zie Dhamma.org. Wat het kost? Dat bepaal je zelf, want alles gaat op basis van donaties, hetgeen niet verplicht is. Heeft het je wat opgeleverd? Geef dan vanuit je hart. Je kunt overigens ook een Vipassana retraite doen in het buitenland, bijvoorbeeld in India of in Nepal, ook een bijzondere ervaring!

Vipassana: de kunst van het leven

Ben je benieuwd geworden en wil je meer lezen over deze meditatietechniek?
Ik heb het boek: ‘The Art of Living, Vipassana Meditation as taught by S.N. Goenka‘ gelezen als voorbereiding op mijn retraite en heb er enorm veel aan gehad. Het is een soort handleiding om naar jezelf te kijken en zelfrealisatie te bereiken. Een aanrader!

Heb jij wel eens een Vipassana of een stilte retraite gedaan? Hoe was jouw ervaring met de Vipassana meditatie? Laat het mij beneden weten in de comments!

Meer lezen over lifestyle? Lees dan ook:

• Hoe kom je uit een burn-out? 10 x de beste tips
• Wellness Tip: Floaten in Health Lab de Pier
• Een ontmoeting met de Dalai Lama
• Verbeter je mindset: Boost je zelfvertrouwen met boksen
• Digital nomad worden? Leer geld verdienen met je blog
• 5 Fotografie iconen aller tijden om jou te inspireren

Of ben je benieuwd naar inspirerende vakantiebestemmingen? (De Tibetaanse sfeerfoto’s in dit artikel zijn overigens van mijn reis naar Ladakh). Check dan de volgende artikelen:

• Tibet, het dak van de wereld
• Mystiek in Tibet: Kloosters die je niet mag missen
• Larung Gar: zo mooi is het verboden klooster van Tibet
• Leh, paradijs in de Himalaya’s
• Shwedagon Pagoda in Myanmar bezoeken? Geschiedenis, tips en weetjes
• Girl Empowerment in Tibet