Een reis naar Tibet is onlosmakelijk verbonden met het bezoeken van bijzondere en afgelegen kloosters. Overal proef je het Tibetaans Boeddhisme in de cultuur van het land. Het is één met de mensen, de religie en cultuur. De kloosters maken hier een belangrijk deel van uit en ademen een mystieke sfeer. Ben je altijd al nieuwsgierig geweest naar de betekenis van de symboliek en uitingen in een Tibetaans klooster? Ik geef je een uniek inkijkje achter de schermen bij de mooiste kloosters van Tibet.
Symboliek in de mooiste kloosters van Tibet
De Potala Palace en de Jokhang tempel zijn de meest bekende iconen van het Tibetaans Boeddhisme en sieren dan ook bijna alle reisbrochures over Tibet. De kloosters van Tibet zijn nauw verbonden met de Tibetaanse cultuur. En alhoewel er een groot aantal Tibetaanse kloosters zijn vernietigd tijdens de Chinese culturele revolutie, zijn er nog steeds een aantal juweeltjes van kloosters overgebleven, die je kunt bezoeken. De meesten hebben een bijna zelfde indeling en gebruik van symbolen. Ik zal de belangrijkste kort toelichten voor je.
Het Dharma-wiel
Bij alle Tibetaanse kloosters zie je een gouden Dharma-wiel op het dak. Dit wiel symboliseert dat de Boeddha het wiel van de Dharma (leer van de Boeddha) draaide door les te geven. Het wiel heeft 8 spaken die het achtvoudige pad symboliseren naar verlichting en het einde van het menselijk lijden.
Herten
Het Dharma-wiel wordt altijd vergezeld met twee gouden herten aan ieder zijde in de Tibetaanse traditie. Deze herten verwijzen naar het Hertenpark in Sarnath in India, waar de Boeddha, Sidharta Gautama, zijn allereerste les gaf.
Indrukwekkende fresco’s
De muurschildering is een belangrijke vorm van Tibetaanse schilderkunst. Deze kom je ook volop tegen in de kloosters. Je vindt er soms eeuwenoude Boeddhistische muurschilderijen die een enorme indruk op je kunnen maken vanwege de kleuren, grootte en details. Soms is er zelfs bladgoud verwerkt in de muurschilderingen, zo bijzonder! Het zijn echt kunstwerken van formaat. De meeste zijn voorstellingen van diverse Boeddha’s en beschermgoden om het kwaad af te weren.
Het Tibetaanse Levenswiel of ’the Wheel of Life’
Bij de ingang naar de zaal waar het belangrijkste Boeddhabeeld staat, kom je meestal een Levenswiel tegen. Het Tibetaanse levenswiel is een grafische samenvatting van de Dharma. Het is een gedetailleerde schildering die je op muren en thanka’s in Tibet veel tegenkomt. Het was een soort hulpmiddel om ongeschoolde Tibetanen op een simpele manier toch de Dharma te kunnen uitleggen.
Het levenswiel staat ook bekend als de 12 schakels van onderlinge afhankelijkheid. Het is zeg maar een infographic die je in 12 stappen uitlegt hoe het lijden in het leven ontstaat en ook hoe je dit tegengaat!
De acht Tibetaanse gelukssymbolen
Deze acht Symbolen van Geluk kom je overal tegen binnen het Tibetaans Boeddhisme. Je ziet ze afgebeeld bij betreding van een tempel, klooster, op thanka’s en muren. Ze brengen geluk, voorspoed, gezondheid en harmonie. De gelukssymbolen bestaan uit:
- de Parasol
- de Schelphoorn
- de Schatvaas
- het Vaandel
- het Vissenpaar
- de Oneindige Knoop
- de Lotusbloem
- het Gouden Dharma-wiel
De mooiste Boeddhabeelden van Avalokiteshvara
De Boeddha die je het meest zul tegenkomen in de kloosters is Avalokiteshvara, de Bodhisattva van Mededogen en beschermheer van Tibet. Deze Boeddha is ook bekend onder de naam van Chenrezig en heeft beloofd niet te rusten voordat alle levende wezens op aarde verlicht zijn. Daarom wordt deze Boeddha vaak afgebeeld met heel veel armen die uitreiken om iedereen te kunnen helpen. De Dalai Lama wordt beschouwd als zijn levende reïncarnatie.
Stoepa’s
Stoepa’s (Chortens in het Tibetaans) zijn een monument die het lichaam, de spraak en de geest van de Boeddha symboliseren. Stoepa’s zijn meestal gevuld met mantra’s, eventueel relikwieën van leraren en andere heilige objecten.
Mandala’s
Mandala’s zijn prachtige geometrische, cirkelvormige figuren. Je komt ze tegenwoordige overal tegen, in wandkleden, kunstobjecten of als henna tattoos. Maar wat beteken ze eigenlijk? Het woord mandala komt uit het Sanskriet en betekent letterlijk ‘magisch wiel’. Hoewel het concept oorspronkelijk zijn roots in het Hindoeïsme heeft, wordt het ook veel gebruikt in het Tibetaans Boeddhisme. Hierin symboliseert de mandala de kosmos en dient het om je bewust te maken van de vergankelijkheid van het bestaan.
Tibetaanse monniken zijn dagenlang bezig met het maken van de meest prachtige zand mandala’s. Wanneer deze zandmandala klaar is, is het traditie om deze kort erna met een ritueel te vernietigen. Het zand wordt dan met gebeden in een rivier gegooid. Dit proces symboliseert hiermee dat alles in het leven tijdelijk is.
#1 Drepung klooster
Dit klooster is het grootste van alle Tibetaanse kloosters in de hele wereld en was ooit de thuiszetel van de Dalai Lama, totdat deze in de zeventiende eeuw naar de Potala Palace verhuisde. Vroeger verbleven hier wel 10.000 monniken. Drepung was één van de rijkste kloosters in Tibet en tevens dé universiteit van Tibet. Het klooster behoort tot de Gelug stroming, net zoals de Sera en Ganden klooster.
#2 Sera klooster
Sera betekent wilde roos en daar dankt dit klooster zijn naam dan ook aan. Hier tref je nog honderden studerenden monniken die aan het einde van de middag druk debatteren in de tuin. Leuk om te zien hoe enthousiast ze zijn in hun studie!
#3 Samye klooster
Dit is het eerste boeddhistische klooster dat in Tibet werd gebouwd. Het werd gebouwd als een complex van gebouwen die een centrale tempel omringen. Het complex heeft daarmee de unieke vorm van een mandala. De centrale tempel zelf wordt verondersteld de mythische berg Meru voor te stellen. Dit klooster behoort tot de Nyingma traditie.
#4 Gyantse Kumbum Stoepa en Pelkor klooster
In Gyantse vind je de Kumbum, dit is de grootste stoepa van Tibet van wel 35 meter hoog. Als je nog niet klooster moe bent kun je hier de Pelkor Chode klooster bezoeken.
#5 De Tashi Lhunpo klooster in Shigatse
Shigatse is de tweede grootste stad van Tibet en is een leuk oud plaatsje, als je hier rondwandelt, lijkt het alsof de tijd heeft stil gestaan. Hier tref je het indrukwekkende Tashi Lhunpo klooster. Dit is één van de belangrijkste en mooiste kloosters van Tibet. Het werd opgericht door de eerste Dalai Lama in 1447 en is de zetel was van de Panchen Lama, op de Dalai Lama na, de tweede meest belangrijke religieuze persoon van Tibet. Er staat bovendien een 26 meter hoge gouden Maitreya Boeddha in dit klooster die je kunt bewonderen. Na Shigatse vervolg je je weg op de Friendship Highway en kom je uit bij de grens van Tibet met Nepal.
Tibetaanse kunst aan jouw muur?
Krijg je net als ik geen genoeg van deze prachtige Tibetaanse kunstwerken? Alle foto’s uit deze reportage zijn verkrijgbaar in mijn shop. Je kunt de foto’s laten afdrukken op print of op canvas. Je bepaalt zelf het formaat en de afwerking. Neem een kijkje in mijn webshop en bestel direct.
Reistips
Voor een reis naar Tibet heb je een visum voor China nodig en een reispermit voor de TAR (Tibetan Autonomous Region). Je kunt georganiseerd naar Tibet reizen met de groepsrondreizen van Djoser (rondreis Tibet & Nepal 20 dagen) of van Sawadee (groepsrondreis Tibet & Nepal 23 dagen). Als je avontuurlijk bent ingesteld kun je ook zelf je vliegticket naar Chengdu regelen en van daaruit een lokaal reisbureau inschakelen om de rest van je reis uit te stippelen zoals jij dat wil.
Bekijk hier alle rondreizen naar Tibet:
Wil je meer lezen over Tibet en het Boeddhisme? Lees dan ook:
- Tibet, het dak van de wereld
- Larung Gar: zo mooi is het verboden klooster van Tibet
- Girl Empowerment in Tibet
- Handige tips en weetjes voor je reis naar Tibet
Misschien vind je deze artikelen ook interessant:
Interessant? Bewaar mijn artikel met alles wat je moet weten over een Tibetaans klooster op Pinterest voor later!
Nog geen comments